منو
تماس جهت رزرو
07137384900
07137384900
درمان ارتودنسی نوعی درمان دندان پزشکی است که دندان ها را صاف و مرتب می‌کند و مشکلات بایت یعنی نامناسب بودن سطح تماس دندانهای بالا و پایین با یکدیگر را اصلاح می نماید.
در درمان ارتودنسی دندان از وسیله ارتودنسی که معمولاً در داخل دهان قرار می گیرد استفاده می شود تا دندان ها یا فکها در موقعیت مورد نظر قرار بگیرند. یکی از رایج ترین وسیله های ارتودنسی که بسیاری از ما با آن آشنا هستیم براکت یا همان سیم گرفتن دندان ها است که در آن به هر دندان قطعه فلزی کوچکی چسبانده می شود و یک سیم فلزی به آن ها وصل می شود و به اصطلاح دندانها سیم کشی می شوند. اما این براکت که به آن براکت فلزی می‌گوییم تنها یکی از انواع گوناگون وسیله های ارتودنسی است.
براکت ارتودنسی طراحی های مختلف دارد اما سیستم عملکرد همه آن ها به یک صورت است. در سیستم براکت، نگین های براکت که به دندانها چسبانده می شوند نقش دستگیره را ایفا می کنند و سیم ارتودنسی این دستگیره ها را گرفته و دندانها را می کشد. انواع مختلف براکت عبارتند از براکت فلزی، براکت سرامیکی، براکت پشت دندانی یا لینگوال.
هدگیر ارتودنسی که بیشتر در گذشته رایج بوده است، وسیله ای است که بر روی سر قرار میگیرد و از جلو به حلقه فلزی که دور دندان آسیاب انداخته شده است و یا به بخشی از براکت متصل می شود. هدگیر خود انواع مختلف دارد که هر کدام برای حل مشکل ارتودنسی خاصی استفاده می شوند.
این وسیله ارتودنسی برای اصلاح مشکل اوربایت استفاده میشود. به این صورت که اجازه نمی دهد فک بالا هنگام بسته شدن دهان بیش از حد پایین بیاید.
فنر فورسس یا فورسوز فنر فلزی است که به براکت دندان های آسیاب بالا و دندان های جلویی پایین وصل می شود تا موقعیت این دندانها نسبت به هم را اصلاح کند. الاستیک حلقه کشی است که همانند فنر فورسس برای اصلاح موقعیت دندان های بالا به دندان های پایین استفاده می شود.
پهن کننده کام که به آن وسیع کننده کام هم می‌گویند وسیله ای برای پهنتر کردن سقف دهان در سن رشد است تا فضای بیشتری در قوس دندانی ایجاد شود و مشکل تنگی کام برطرف شود.
این وسیله در دوران رشد اسکلتی در کودکان و نوجوانان استفاده میشود و به همراستایی و اصلاح تناسب بین دندان ها و فکهای بالا و پایین کمک می کند. به این ترتیب که رشد فک پایین را افزایش می‌دهد و جلوی رشد فک بالا را میگیرد تا مشکل جلوزدگی فک بالا اصلاح شود.
این وسیله ارتودنسی پس از درآوردن براکت استفاده می شود تا دندان ها در جایگاه جدید خود تثبیت شوند و به موقعیت قبل برنگردند.
این وسیله ساده در واقع یک قطعه پلاستیکی یا فلزی کوچک است که بین دو دندان آسیابی که تنگاتنگ یکدیگر قرار گرفته اند، گذاشته میشود تا کمی بین آنها فاصله ایجاد کند. هدف از ایجاد فاصله این است که بتوان حلقه فلزی لازم برای سیستم براکت را دور دندان آسیاب انداخت.
این وسیله ارتودنسی که انواع گوناگون دارد برای حفظ طول قوس دندانی پس از افتادن دندان شیری استفاده میشود تا جای کافی برای بیرون زدن دندان دائمی باقی بماند.
براکت معمولی همان براکت فلزی است که متشکل از نگین های براکت به تعداد دندان ها، سیم ارتودنسی، حلقه فلزی، حلقه کشی یا سیمی لیگاچور (در سیستم خود لیگاچور دیمون نیازی به لیگاچور نیست) و گاهی اوقات حلقه های کشی الاستیک است. به هر دندان یک نگین براکت چسبانده می شود. سپس سیم ارتودنسی به نگین های براکت وصل می شود و به این ترتیب از سطح جلوی همه دندانها عبور می کند. این کار هم برای دندان های بالایی و هم برای دندان های پایینی انجام می شود.
براکت فلزی بسیار محکم و مقاوم است و در مقایسه با روش های دیگر خیلی کمتر دچار شکستگی و آسیب می شود.
براکت فلزی را می توان برای مشکلات ارتودنسی پیچیده به کار گرفت اما این قابلیت در روش های دیگر وجود ندارد.
هزینه درمان ارتودنسی با براکت فلزی کمتر از روش‌های دیگر است.
متداولترین روش درمان ارتودنسی در حال حاضر، براکت فلزی است.
در درمان ارتودنسی با براکت فلزی باید آمادگی ظاهر فلزی و سیم کشی دندان ها را داشته باشید این مشکل در روش‌های دیگر ارتودنسی وجود ندارد.
براکت سرامیکی به دلیل رنگ سفید یا شفاف از نظر زیبایی مطلوب است و کمتر نگران بد شدن ظاهر دندانها و لبخند خواهید بود.
براکت سرامیکی شکننده تر از براکت فلزی است بنابراین امکان شکستن آن و نیاز به ترمیم و مراجعه به ارتودنتیست بیشتر است.
هزینه براکت سرامیکی بیشتر از براکت معمولی است.
اگر مراقب بهداشت دهان نباشید ممکن است براکت تغییر رنگ پیدا کرده و زیبایی خود را از دست بدهد.
همان طور که گفته شد ثابت نبودن آن می تواند یک اشکال به حساب بیاید.
ایراد دیگر این روش، هزینه بالاتر آن است. هر دو هفته یکبار باید الاینر جدیدی استفاده کنید و الاینر قبلی دیگر قابل استفاده نیست چون دندان ها حرکت کرده اند و در موقعیت جدیدی قرار گرفته اند.
درمانهای پیچیده را نمی‌توان با الاینر شفاف انجام داد.
هر بار موقع تمیز کردن دهان باید الاینر را هم در بیاورید و جداگانه تمیز کنید.
مراحل ارتودنسی ممکن است در افراد مختلف بر اساس نوع درمان و نوع دندان ها کمی متفاوت باشد اما به طور کلی یکسری مراحل ثابت دارد که در ادامه به توضیح آنها پرداخته ایم :
ابتدا در جلسه ی اول دکتر ارتودنسی دندان های شما را معاینه می کند و مشکلات دندانها و نوع درمان و هزینه را برای شما توضیح می دهد.
بعد از آن برای اینکه بتواند دقیق تر دندان های شما را بررسی کند از آنها عکس رادیولوژی می گیرد.
قبل از شروع کار دکتر ارتودنتیست وضعیت لثه ها و دندان های شما را بررسی می کند. اگر لثه ها دچار عفونت و یا تحلیل رفتگی باشند باعث می شود ارتودنسی به درستی صورت نگیرد و یا اگر دندان شما پوسیده باشد و یا نیاز به کشیدن داشته باشد باعث اختلال در روند کار می شود، پس ابتدا باید آنها را رفع کنید.
حال باید بر اساس نوع ارتودنسی (متحرک، ثابت و یا نامرئی) که می خواهید، کار را شروع کند.
برای درمان ارتودنسی های متحرک باید از دندان ها قالبگیری شود تا الاینرهای متحرک مخصوص آنها ساخته شود. باید حدود ۱۵ الاینر بسازند، البته این تعداد بر اساس مشکلات دندانی ممکن است بیشتر و یا کمتر شود. باید هر دو هفته یکبار آنها را تعویض کرد.
حال برای درمان ارتودنسی ثابت و یا پشت دندانی باید مراحل زیر را طی کنید :
در قسمت انتهایی دندان، ما بین دندان های آسیاب یک کش به نام فضا ساز قرار داده می شود تا بتوان با ایجاد فضا بین دندان ها، حلقه ی فلزی برای سیستم براکت ها را دور دندان آسیاب انداخت. این کش باید چند روز در دهانتان قرار گیرد.
بعد از آن نوبت به چسباندن براکت ها می رسد. قبل از نصب براکت ابتدا دندان هایتان را جرمگیری و تمیز می کند. یک چسب و یا اسید مخصوص را روی سطح دندان قرار می دهد تا بتواند براکت ها را روی دندان بچسباند. بعد از چسباندن براکت ها به دندان یک نور پلاسما با شدت بالا روی آنها تابانده می شود.
حال نوبت به اتصال سیم ها به براکت می شود. توسط این سیم ها می توان فشار بر روی دندان ها وارد کرد و آنها را حرکت داد. در بعضی مواقع اگر نیاز به جابه جایی بیشتر و یا جابه جایی فک باشد کش های کوچکی را به براکت از فک بالا به فک پایین و یا از دندانی به دندان دیگر متصل می کند.
هر ماه باید توسط دکتر ارتودنسی خود ویزیت شوید تا تنظیماتی بر روی سیم ها و تعویض کش ها انجام شود. این تنظیمات باعث می شود دندان های شما صاف و مرتب شود.
بعد از مرتب شدن دندان ها که ممکن است ۶ ماه الی ۳ سال طول بکشد، براکت ها و لوازم ارتودنسی که در دهان کاشته شده اند برداشته می شود.
بعد از آن از دندان ها قالبگیری می شود تا تثبیت کننده ی مخصوص دندان شما ساخته شود. حال باید حدود ۱ الی ۲ سال از تثبیت کننده دندان یا همان ریتینر استفاده کنید تا دندان ها در همان حالت باقی بمانند و تثبیت شوند.
نکته ۱ : اگر مشکلات دندانی شما زیاد باشد و نیاز به جابه جایی فک داشته باشید قبل از برداشتن براکت ها باید عمل جراحی فک و صورت انجام دهید که این امر باعث طولانی تر شدن دوره ی درمان می شود.
برای جلوگیری از شکستن یا خم شدن براکت، باید مراقب چیزهایی که می خورید باشید. مثلاً خوراکی های سفت مثل ته دیگ، چیپس، سیب، هویج، کلم و غیر ممکن است باعث شکستن یا جدا شدن براکت از دندان و یا خم شدن سیم ارتودنسی شوند.
همچنین از جویدن خوراکی های جویدنی مانند تافی، پاستیل، آدامس، شکلات کشی، کارامل و از این قبیل خوراکی ها در تمام دوران ارتودنسی باید پرهیز کنید. مگر این که درمان ارتودنسی خود را با الاینر انجام دهید. در این صورت هنگام خوردن باید الاینر را در بیاورید.
درمان ارتودنسی برای زیبایی و سلامت دندانها و دهان و ساختارهای اطراف آن ها لازم است و فواید زیادی برای آن می توان برشمرد اما لازم است در مورد معایب، محدودیت ها و مشکلات آن نیز آگاهی داشته باشید:
کسانی که درمان ارتودنسی انجام می دهند بیشتر دچار پوسیدگی دندان و عفونت لثه می شوند. چرا که تمیز نگه داشتن تمامی سطوح دندان ها در حالی که براکت به آنها چسبیده است سخت تر می باشد. این باعث می شود بخش هایی از دندان ها خوب تمیز نشود و پلاک و باکتری ها در آن جمع شوند. در نتیجه پوسیدگی دندان و عفونت لثه اتفاق می افتد.
ممکن است پس از درآوردن براکت متوجه شوید دندان، لکه های سفید دارد. این لکه ها بخشهایی هستند که مواد معدنی از دندان جدا شده است. با دقت بیشتر در حفظ بهداشت دهان میتوان جلوی این مشکلات را گرفت.
در طی درمان ارتودنسی، به دندان ها فشار وارد می شود تا حرکت کنند. در این فرایند ممکن است ریشه برخی از دندان ها تحت فشار وارد شده، باز جذب شده و کمی تحلیل بروند. این معمولاً مشکلی برای ثبات و سلامت دندان به وجود نمی آورد اما در موارد نادر ممکن است باعث لق شدن دندان شود.
سختی استفاده از وسیله های دهانی ارتودنسی باعث می شود برخی از بیماران در استفاده از وسیله های ارتودنسی غیر ثابت یا متحرک، همکاری لازم را نداشته باشند در نتیجه به دستاورد دلخواه نمی رسند.
پس از پایان درمان ارتودنسی با براکت باید از وسیله دیگری به نام نگهدارنده ارتودنسی یا ریتینر استفاده شود تا دندان ها عقبگرد نکنند و در جای خود ثابت بمانند. چون مدتی طول می کشد که استخوان اطراف دندان سخت شده و دندان را ثابت نگه دارد، در این مدت اگر از ریتینر استفاده نشود ممکن است دندانها دوباره حرکت کرده و به موقعیت پیشین بازگردند.
خود فرآیند گذاشتن براکت در دهان دردی ندارد اما تا چند روز اول در اثر فشاری که به دندانها وارد می شود، حساسیت یا درد دندانها تجربه میشود. همچنین هر بار که برای تنظیم براکت، به دکتر مراجعه می‌کنید و سیم براکت سفت می شود، تا چند روز ممکن است درد یا ناراحتی در دهان داشته باشید.
برای برطرف شدن درد می توانید از مسکن های معمولی استفاده کنید. همچنین شستشوی دهان با محلول آب نمک به کاهش درد کمک می کند.
اگر متوجه شدید نگین براکت از دندانتان جدا شده است، پیش از هر چیز خونسردی خود را حفظ کنید. وضعیت را بررسی کنید و ببینید آیا سیم ارتودنسی هنوز به نگین براکت وصل است یا از آن درآمده است.
در صورتی که هنوز وصل باشد می‌توانید موقتا با کمی موم ارتودنسی، نگین براکت را به دندان بچسبانید تا زمانی که بتوانید به دکتر مراجعه کنید و نگین با چسب مخصوص چسبانده شود. اگر سیم ارتودنسی از نگین براکت جدا شده است، نگین را بردارید و روزی که به دکتر مراجعه می‌کنید آن را با خود به همراه ببرید.
با مطب ارتودنتیست تماس بگیرید تا ببینید آیا لازم است که فورا به دکتر مراجعه کنید یا می توانید تا فرا رسیدن نوبت بعدی صبر کنید .
پس از این که مشخص شد شرایط لازم برای درمان ارتودنسی دارید و باید براکت بگذارید، ممکن است لازم باشد اقداماتی پیش از گذاشتن براکت انجام شود. دندانپزشک وضعیت دندانها را کامل بررسی می‌کند و عکس دندان میگیرد. اگر پوسیدگی داشته باشید ابتدا باید پوسیدگی دندان برطرف شود. در صورت وجود عفونت لثه باید درمان لثه صورت بگیرد. اگر دندانها جرم و رسوب داشته باشند باید جرم گیری انجام شود. پس از این که شرایط برای درمان ارتودنسی فراهم شد، می توانید برای گذاشتن براکت مراجعه کنید.
اولین کاری که باید انجام بدهید این است که نگذارید براکت آسیب ببیند. هر چه دفعات آسیب دیدن براکت یا هر وسیله ارتودنسی دیگری که دارید، زیادتر شود وقفه های بیشتری در درمان ایجاد میشود و درمان طولانی تر میشود. همچنین کسانی که از وسیله ارتودنسی غیر ثابت استفاده می کنند باید دقیقا به تعداد ساعات گفته شده وسیله را در دهان بگذارند. در غیر این صورت پیشرفت درمان طبق برنامه نخواهد بود و درمان طولانی تر خواهد شد.
در حال حاضر دستگاه های مختلفی مانند اکسل دنت، پروپل و غیره برای تسریع درمان ارتودنسی دندان طراحی شده اند که هر کدام به شکل متفاوتی عمل می کنند اگر می خواهید از دستگاههای تسریع درمان ارتودنسی بهره ببرید با متخصص ارتودنسی در این زمینه صحبت کنید.
در مدت زمانی که وسیله ارتودنسی در دهانتان قرار دارد، احتمال ایجاد لکه های سفید در دندان ها، پوسیدگی دندان و عفونت لثه زیاد میشود. چون حفظ بهداشت دهان با وجود وسیله ای که به دندانها چسبیده است سخت تر است.
به همین دلیل باید هنگام مسواک زدن و نخ دندان کشیدن بیشتر دقت کنید. هر بار پس از غذا خوردن دندانهای خود را مسواک بزنید. حتماً هر روز نخ دندان بکشید. می‌توانید از نخ دندان مخصوص دوران ارتودنسی یا وسیله های دیگری مانند دستگاه هایی که با فشار آب لا به لای دندان ها را تمیز می کنند استفاده کنید. همچنین فرچه های مخصوص تمیز کردن بین دندانها و سیم ارتودنسی وجود دارد که کار تمیز کردن دندانها را راحت‌تر می‌کند.
خوردن شیرینی جات و غذاهای حاوی قند زیاد را باید محدود کنید چون باعث افزایش احتمال پوسیدگی دندان می شوند.
همچنین غذاها و نوشیدنی های اسیدی مثل نوشابه و آب مرکبات را باید محدود کنید چون باعث حل شدن مینای دندان و از دست رفتن مواد معدنی دندان شده و زمینه را برای پوسیدگی دندان هموار میکنند.
سن مناسب برای درمان ارتودنسی کودکی است چون در کودکی استخوانها و دندانها در حال رشد هستند و می توان رشد آنها را به نحو مورد نظر هدایت کرد. توصیه میشود کودکان را در سن هفت سالگی نزد متخصص ارتودنسی ببرید. اگر ارتودنتیست مشکلی ببیند که نیاز به اصلاح دارد یا پیش بینی می شود مشکلی در آینده به وجود بیاید، با درمان ارتودنسی پیشگیرانه از آن جلوگیری کرده و یا آن را ساده تر می کند. با این حال هیچ وقت برای درمان ارتودنسی دیر نیست. در هر سنی که باشید، می توانید برای انجام این درمان اقدام کنید.
